Pieluszkowe zapalenie skóry

Pieluszkowe zapalenie skóry(PZS), czyli stan zapalny pojawiający się w miejscu przylegania pieluszki do delikatnej skóry niemowlęcia, jest jedną z najczęstszych zmian chorobowych skóry okresu noworodkowego i niemowlęcego. Co wywołuje PZS, jak odpowiednio pielęgnować skórę by go uniknąć i jak leczyć zapalenie? 

Czym jest PZS? 


Pieluszkowe zapalenie skóry może się pojawić nawet kilkanaście razy w ciągu całego okresu noszenia przez dziecko pieluszek, czyli pierwszych dwóch lat życia. Dzieje się tak dlatego, że skóra niemowląt jest bardzo delikatna, dwukrotnie cieńsza od skóry dorosłego, a w konsekwencji - mało odporna na działanie czynników ją podrażniających. Najczęściej PZS pojawia się miedzy siódmym a dwunastym miesiącem życia, jednak jego pierwsze objawy mogą wystąpić bardzo wcześnie, bo już między pierwszym a drugim miesiącem. Objawy PZS to: 
  • czerwona, gorąca w dotyku skóra, która dodatkowo może się łuszczyć (wraz z nasilaniem się procesu zapalnego, dochodzi do rozwoju obrzęku w obrębie zaczerwienionych miejsc), 
  • odparzenia mogą rozprzestrzenić się na pachwiny, podbrzusze i górną część ud, 
  • mogą się pojawić krosty, pęcherze (wypełnione np. treścią ropną), grudki lub miodowożółte strupy, wskazujące na zakażenie bakteryjne lub grzybicze. 

Przyczyny 


Przyczyny występowania pieluszkowego zapalenia skóry są złożone – mogą być związane z obtarciami, ale także z infekcją bądź alergią. Dla malucha poważnym zagrożeniem są m.in.: 
  • wilgoć i związana z nią maceracja naskórka, która sprawia, że skóra traci funkcję naturalnej bariery. Do głębszych warstw skóry wnikają substancje drażniące i alergizujące czy szkodliwe mikroorganizmy powodując stan zapalny; 
  • narażenie skóry na otarcia przez pieluszkę, szczególnie w miejscach szczególnie podatnych, takich jak pupa, wnętrze ud, wypukła powierzchnia pasa czy narządów płciowych. Zmiany zapalne skóry w tych miejscach to tzw.pieluszkowe zapalenie skóry z podrażnienia. 
Niezwykle ważne jest utrzymywanie skóry pod pieluszką w czystości, w przeciwnym wypadku jest ona narażona na działanie szkodliwych czynników znajdujących się w moczu (zasadowe Ph moczu) i kale (bakterie, drożdżaki). Przemywając krocze należy delikatnie go osuszać, zamiast pocierać ręcznikiem. Należy również zwracać uwagę na pupę dziecka w upalne dni, bowiem skóra pod pieluszką jest przez cały czas jest lekko wilgotna. 

Przyczyną PZS może być także uczulenie wywołane przez alergeny zawarte bądź w same pieluszce bądź w preparatach stosowanych do pielęgnacji skóry w okolicypieluszkowej (tzw. alergiczny wyprysk pieluszkowy). 

Rozwój pieluszkowego zapalenia skóry powodują również: 
  • długotrwała antybiotykoterapia, 
  • częste biegunki 
  • wrodzone wady układu moczowego 
  • wprowadzenie do diety nowych produktów, które przyczyniają się do zmiany składu stolców. 

Jak leczyć? 


Jeśli choroba ma łagodny przebieg, wystarczy, jeśli odpowiednio zadbać o pielęgnację skóry. Przemywanie zmian łagodnymi preparatami antybakteryjnymi i odkażającymi, smarowanie kremami ochronnymi, a także częsta zmiana pieluszek pozwalają skórze odzyskać jej funkcję bariery ochronnej. Nie należy stosować żadnych balsamów ani oliwek, bowiem mogą jeszcze bardziej odparzyć skórę. Nie zaleca się także stosowania talków, zwłaszcza zawierających środki przeciwbakteryjne. 

Ostry stan zapalny leczy się kortykosteroidami często w połączeniu z antybiotykami., antyseptykami czy preparatami przeciwgrzybicznymi. Odpowiedni środek zapisuje lekarz po uprzednim rozpoznaniu podłoża choroby. W zależności od indywidualnego przebiegu choroby, w leczeniu pieluszkowego zapalenia skóry stosuje się: 
  • antybiotyki, 
  • leki przeciwhistaminowe, 
  • leki uszczelniające naczynia, 
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne. 

Jak uniknąć? 


Warto postawić na pieluszki jednorazowe, szczególnie tzw. oddychające, wyposażone w mikroporowate membrany oraz zawierające polimery przekształcające substancje płynne w żel. Mają one niskie działanie drażniące i alergizujące. W kontakcie ze skórą dziecka należy unikać wszelkich materiałów nieprzepuszczających powietrza: ceratek, plastików, gumy itp. 

Nie wolno zapominać o częstej zmianie pieluszki; co godzinę u noworodków, co 3-4 godziny u małych dzieci, a także o wietrzeniu pupy (staraj się, by twój maluszek miał przerwy w noszeniu pieluszki). 

Aby skóra dziecka była zdrowa, należy również pamiętać o właściwej higienie okolicy pieluszkowej oraz odpowiednio dobierać preparaty kosmetyczne. W tym kontekście sporo się mówi o jednorazowych chusteczkach używanych m.in. do przecierania pupy. Te produkowane obecnie, nie zawierają już substancji drażniących, takich jak alkohole i mieszanki zapachowe. Uważa się je za bezpieczne w codziennej higienie pielęgnacji, nawet u młodszych dzieci. Mogą jednak w niektórych przypadkach być przyczyną wyprysku alergicznego lub podrażnień. Ja używam ich tylko w nocy oraz kiedy jestem poza domem. W domu, zgodnie z poradą uzyskaną w szkole rodzenia – przemywam pupę. 

W przypadku wystąpienia ostrych zmian zapalnych, podejrzenia drożdżycy, nadważenia bakteryjnego skóry oraz w sytuacji, kiedy u dziecka przewlekle utrzymują się biegunki, należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Ryzyko rozwoju pieluszkowego zapalenia skóry będzie wówczas zdecydowanie ograniczone. 


Komentarze